INNOWACJA PEDAGOGICZNA
Temat:
Sensozabawy- bawię się i rozwijam zmysły
Autor: mgr Beata Soroka
„Nie ma nic w umyśle, czego by przedtem nie było w zmysłach”
Arystoteles
Nazwa instytucji: Przedszkole w Skarszewach „Tęczowy Zakątek”
Autor: Beata Soroka
Temat: „Sensozabawy- bawię się i rozwijam zmysły”
Data wprowadzenia innowacji: 01.03.2023r.
Data zakończenia innowacji: 30.06.2023r.
Koszty innowacji: nie wymaga dodatkowego finansowania
Wstęp
Zmysły odgrywają bardzo ważną rolę w życiu każdego człowieka. To dzięki nim poznajemy świat. One informują nas o otaczającym świecie, pozwalają nam doświadczać przestrzeni wokół poprzez odczuwanie zapachów, widzenie czy słyszenie. Ponadto zmysły pełnią rolę ochronna gdyż ostrzegają nas przed niebezpieczeństwem.
W rozwoju i funkcjonowaniu każdego człowieka ważną rolę odgrywa aż 8 zmysłów.
Gdy mówimy o zmysłach mamy na myśli zmysł: dotyku,wzroku,słuchu,smaku,węchu.
Zmysły te nazywamy dalszymi i łączą się z odbiorem wrażeń płynących ze świata zewnętrznego i mamy nad nimi kontrolę.
Wymienione wyżej zmysły kształtują się w pierwszych miesiącach życia i są niezbędne dla dziecka po porodzie. Chociaż warto podkreślić iż pomimo, że powstają one w trakcie ciąży to nie są wykorzystywane w pełni przez dziecko.
Jednakże w organizmie człowieka znajdują zmysły, które funkcjonują poza naszą kontrolą- są to zmysły bliższe a więc: przedsionkowy, propriocepcji, interocepcji czyli narządów wewnętrznych.
Powstają one w okresie prenatalnym i towarzyszą człowiekowi przez całe życie. Ich zadaniem jest odbieranie bodźców dochodzących z wewnątrz naszego organizmu oraz odpowiadają za właściwe odczuwanie naszego ciała. Prawidłowe funkcjonowanie zmysłów przyczynia się między innymi do osiągnięcia przez dziecko poszczególnych kamieni milowych w odpowiednim czasie.
Każdy ze zmysłów odgrywa bardzo ważną rolę w codziennym funkcjonowaniu każdego z nas a ich ścisła współpraca powoduje, że tworzą one jeden układ narządów zmysłów.
Dzięki integracji wrażeń płynących z poszczególnych zmysłów jak i środowiska docierają one mózgu,który musi wykonać ogromną pracę ponieważ: rozpoznaje, segreguje, rejestruje, interpretuje ,łączy ze sobą te informacje z poprzednimi doświadczeniami po to, aby mogły być wykorzystane w celowym i efektywnym działaniu. (Kapuścińska- Kozakiewicz, 2016)
Integracja sensoryczna porządkuje bodźce sensoryczne, które pochodzą z naszego ciała czy otaczającego nas środowiska ale także pozwala na skuteczne używanie naszego ciała w celu interakcji z otoczeniem.
J. Ayres, twórczyni integracji sensorycznej wskazała, że mózg staje się swoistą bazą danych, gdyż docierają do niego bodźce odbierane przez wzrok, dotyk, smak, węch, słuch, układ przedsionkowy czy zmysł kinestetyczny nazwany propriocepcją albo czuciem głębokim.
Proces integracji sensorycznej zaczyna się już w okresie płodowym ale pierwsze siedem lat dziecka to najważniejszy etap jego rozwoju pod względem neuroplastyczności mózgu, czyli jego zdolności do rozwoju, zmiany czy lepszego działania. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego pozbawia dzieci doświadczeń, które są im potrzebne do nauki i prawidłowego rozwoju (Miller, 2016).To wówczas dziecko opanowuje umiejętności, stawia czoła w nowym sytuacjom, uczy się korzystania ze swoich zmysłów. Wpływa to na lepsze poznanie własnego ciała oraz otaczającego świata- dziecko staje się dojrzałe sensorycznie pod względem samokontroli, uwagi, uczenia się oraz myślenia. To, co było doświadczeniem w życiu płodowym i oraz przez pierwsze 7 lat życia dziecka stanowi podstawę do dalszego uczenia się w szkole.
Realizowana innowacja będzie miała charakter dydaktyczno – wychowawczy. Jest to innowacja programowa. Jej głównym celem jest wspieranie integracji sensorycznej u dzieci poprzez tworzenie sytuacji zabawowych dostarczających różnorakich bodźców zmysłowych. Dodatkowo innowacja ma propagować zagadnienia związane z wpływem integracji sensorycznej na rozwój i funkcjonowanie dziecka zarówno wśród rodziców i nauczycieli.
Nowatorstwo tej innowacji to przede wszystkim wspieranie rozwoju zmysłów dzieci poprzez doświadczanie oraz eksplorowanie otoczenia podczas zabaw konstruktywnych.
Zakres innowacji:
Innowacja pedagogiczna „Senozabawy-bawię się i rozwijam zmysły” ma charakter programowy i została opracowana z myślą o młodszych dzieciach w przedszkolu.
Realizowana będzie na terenie przedszkola „Tęczowy Zakątek” w Skarszewach grupie "Misie" oraz "Wiewiórki".Zajęcia innowacyjne będą realizowane w czasie przeznaczonym na swobodną zabawę jak również w trakcie zajęć dydaktycznych.
Cele główne innowacji:
-wspieranie rozwoju dzieci poprzez zaangażowanie zmysłów konstruktywną zabawą,
-stymulacja bazowych systemów sensorycznych, do których zaliczyć można zmysł: dotyku, przedsionka i propriocepcji ale również pozostałych zmysłów t.j wzrok, słuch, smak i węch,
-lepszy rozwój emocjonalno-społeczny, intelektualny oraz ruchowy,
-usprawnianie procesów nerwowych odpowiedzialnych za dane umiejętności.
Cele szczegółowe innowacji:
-poprawa koordynacji wzrokowo- ruchowej, a także koncentracji uwagi
-wspieranie świadomości własnego ciała i rozwijanie umiejętnością zarządzania nim w przestrzeni,
-doskonalenie umiejętności planowania motorycznego oraz poprawę reakcji równoważnych,
-zmniejszenie negatywnych reakcji pojawiających się na różne bodźce sensoryczne poprzez odpowiednie aktywności wpływające na normalizację pracy poszczególnych zmysłów,
-rozwijanie sprawności manualnej
-wspieranie kreatywności i dziecięcej,
-budzenie ciekawości poznawczej dzieci,
-odkrywanie możliwości twórczych i kształtowanie kreatywnej postawy u dzieci.
Metody pracy:
-elementy Metody Dobrego Startu,
-sensoplastyka,
-metoda aktywności badawczej,
-muzykoterapia,
-elementy metody improwizacji ruchowej R. Labana,
-elementy metody ruchu rozwijającego W. Sherborne,
Formy pracy:
-indywidualna,
-zbiorowa,
-zespołowa
Ewaluacja:
Ewaluacja innowacji będzie dokonywana na bieżąco poprzez obserwację zachowań dzieci oraz ich zaangażowania podczas zajęć .
Zaplanowane działania dzieci oraz nauczyciela umieszczane będą w tygodniowych planach pracy i w dzienniku zajęć przedszkola.
Spodziewane efekty:
-usprawnianie małej motoryki i ogólnej sprawności ruchowej, dzieci,
-lepsza koncentracja uwagi a także zmniejszenie nadpobudliwości ruchowej,
-wyciszenie negatywnych emocji a wyzwolenie pozytywnych,
-rozwój metod i form pracy oraz bazy dydaktycznej,
-budowanie pozytywnego wizerunku przedszkola wśród rodziców, jako placówki dbającej o twórczy rozwój swoich wychowanków,
-uatrakcyjnienie czasu pobytu dzieci w przedszkolu,
Bibliografia:
Borkowska M.: Uwarunkowania rozwoju ruchowego i jego zaburzenia w mózgowym porażeniu dziecięcym. Wydawnictwo Zaułek, Warszawa 2001.
Jąder M. „Techniki plastyczne rozwijające wyobraźnię” , Oficyna Wydawnicza „Impuls , Kraków 2011, wydanie III
Miller L. J., „Dzieci w świecie doznań. Jak pomóc dzieciom z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego” Wyd. Harmonia, Gdańsk 2016, Wydanie I
Maas V.F.: Uczenie się przez zmysły. WSiP, Warszawa 1998.
J. Kapuścińska- Kozakiewicz.(2019).Rola zmysłów w uczeniu się dziecka. „Życie Szkoły” nr 46
"(...) Mów dziecku, że jest dobre, że może, że potrafi"
83-250 Skarszewy
ul. Kopernika 1